Gà tía – loài gà mang trong mình vẻ đẹp quyến rũ và sức mạnh đầy uyển chuyển. Không chỉ là một loại gia cầm phổ biến được nuôi dưỡng với mục đích chơi chọi, gà tía còn là biểu tượng của sự mạnh mẽ, sự quyết đoán và sự kiêu hãnh trong nghệ thuật chọi gà. Với lịch sử và danh tiếng kéo dài hàng thế kỷ, loài gà này đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa và truyền thống nhiều nền văn minh trên thế giới.
Tổng quan về gà Tía
Gà tía thường có màu đỏ rực rỡ và nổi bật. Bên cạnh đó, chúng cũng có thể có các dải màu khác nhau được thêu vào bộ lông của mình. Màu sắc của chúng có thể thay đổi theo thời gian, từ một đỏ đậm đến một đỏ nhạt, hoặc từ một vòng đỏ sâu đến một vòng vàng sáng.
Gà tía, cùng với gà điều, thường là các tông màu phổ biến trong dòng gà. Chúng chiếm phần lớn khoảng 40-60% diện tích lông của gà. Ngoài ra, còn có các tông màu khác như gà ô, gà xám, gà trắng nhạn, và cả những tông màu hiếm như cườm, gà 5 màu…
Bộ lông màu đỏ của gà tía không chỉ trang nhã mà còn rất thu hút mắt. Sắc đẹp này trở nên rực rỡ hơn khi chúng được ánh nắng mặt trời chiếu sáng. Chúng có thể trở thành những chiến kê xuất sắc trên sàn đấu hoặc là những chú gà cảnh gây ấn tượng mạnh mẽ. Khi kết hợp với các gam màu lông khác nhau, chúng tạo ra một tuyển tập gà thực sự nổi bật.
Cách chọn gà Tía
Phần đầu của gà là yếu tố quan trọng nhất mà mọi người chú ý đến. Một phần đầu nhỏ, nhanh nhẹn và có mào nhỏ giúp gà có khả năng lưu thông và xem xét tốt hơn trong quá trình đấu đá. Mào càng nhỏ thì gà sẽ có ưu thế hơn trong cuộc đối đầu.
Thường người chơi chỉ lựa chọn những con gà có mào dâu hoặc mào sít, vì chúng rất nhanh nhẹn khi phải né tránh. Còn những con gà có mào hoàng đế hoặc mào đổ thì thường không được ưa chuộng.
Phần mỏ của gà thường được đánh giá cao về vẻ đẹp. Mỏ ngắn và chắc chắn thường được ưa chuộng hơn mỏ dài trong việc quyết định trong các sách kinh kê. Màu sắc của mỏ cũng cần được chú ý, những con gà có mỏ ngắn và chắc chắn thường có sức mạnh và sự ổn định hơn so với những con mỏ dài.
Phần mắt của gà có vai trò quan trọng trong việc quyết định và thực hiện các đòn đá. Gà tía chân xanh và mắt ếch thường có tính nhanh nhẹn và tinh ranh trong di chuyển và quyết định tung đòn đá. Chúng có khả năng tránh đòn, né đòn và phản đòn một cách nhanh chóng nhất khi đối đầu với đối thủ.
Phần chân của gà cũng là một yếu tố quan trọng được chú ý. Không chỉ về sức mạnh, màu sắc của chân cũng đóng vai trò quan trọng trong phong thủy. Màu chân đen và chân trắng thường được ưa chuộng, vì chúng biểu trưng cho âm dương và nhận nguyệt. Những chiến kê gà tía thường ít có màu chân này, nhưng chúng được coi là quý giá và có giá trị trong giới chơi gà.
Phần cựa của gà cũng là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá. Cựa đen và cựa trắng thường được coi là tốt nhất, vì chúng kết hợp giữa âm dương và nhận nguyệt. Những con gà tía có được màu cựa này thường ít, nhưng chúng được coi là gà linh kê thần kê với biệt danh “cựa nhật nguyệt”.
Các loại gà Tía phổ biến
Gà Tía chân trắng
Dòng gà tía chân trắng là một trong những dòng gà nổi bật và được ưa chuộng. Đại diện tiêu biểu cho dòng gà này chính là con gà chọi, được biết đến với sự kết hợp giữa màu lông tía và chân trắng.
Những con gà này được đánh giá cao và lừng danh với những trận đấu không thua trận, thậm chí có những con đã giành được khoảng 18 trận chiến bất bại. Từ danh tiếng này, chúng đã được xướng danh chung với các gà huyền thoại khác như Xám Thần hay Xám Messi.
Từ những huyền thoại này, gà tía chân trắng đã trở nên phổ biến và được đánh giá cao trong giới chơi gà chọi. Nếu một sư kê may mắn sở hữu con gà như thế, họ có thể nuôi dưỡng để xem liệu chúng có biệt tài gì đặc biệt không.
Gà Tía chân xanh
Dòng gà tía chân xanh, mặc dù chưa có huyền thoại nào nổi bật với màu lông tía và chân xanh, nhưng chúng vẫn được đánh giá cao. Tiềm năng tiềm ẩn của chúng có thể phá vỡ chiến thuật của đối thủ và khi kết hợp với vảy gà chọi độc đáo, chúng trở nên vô cùng đáng gờm trên sàn đấu.
Sư kê có thể dựa vào kinh nghiệm hoặc cách nhìn nhận vảy gà để xác định được thần kê. Vảy đẹp như vảy huyền trâm, vảy án thiên, hoặc vảy giáp vy đao thường là lựa chọn hàng đầu. Khi kết hợp với màu lông tía chân xanh, chúng có thể tạo ra những hiệu ứng thị giác ấn tượng và làm nên tên tuổi trên sàn đấu.
Gà Tía chân vàng
Mặc dù gà tía chân vàng có vẻ thua kém so với các dòng khác như tía chân xanh hoặc trắng, nhưng chúng vẫn được ưa chuộng và nuôi dưỡng nhiều. Điểm mạnh của chúng nằm ở khả năng chịu đòn và sức bền tốt. Dù không có nhiều đòn lối hay nhưng chúng có sức khỏe đáng kinh ngạc, khiến đối thủ phải cẩn thận khi đấu với chúng.
Gà Tía chân chì
Gà chân chì thường không được nhiều người nuôi vì được cho là không may mắn. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào chứng tỏ rằng gà chân chì đá dở, và đôi khi chúng có thể sở hữu những đòn lối hay. Sư kê nên dành thời gian quan sát và đánh giá kỹ lưỡng trước khi đưa ra nhận định về gà chân chì.
Nhìn nhận tổng thể, gà tía không chỉ là một loại gia cầm, mà còn là biểu tượng của sức mạnh, lòng dũng cảm và tinh thần chiến đấu. Sự đẹp đẽ và uyển chuyển của chúng không chỉ thu hút sự chú ý của những người yêu thú nuôi mà còn góp phần làm phong phú thêm văn hóa và truyền thống của loài người. Đồng thời, việc bảo tồn và phát triển giống gà tía cũng là một nhiệm vụ quan trọng, giúp duy trì giá trị di sản văn hóa này qua các thế hệ.