Trong thế giới của gia cầm, giống gà Minorca nổi tiếng không chỉ với vẻ ngoài độc đáo mà còn với khả năng sinh sản cao và tính cách thông minh. Đây là một trong những giống gà cổ truyền có nguồn gốc từ đảo Menorca, Tây Ban Nha, và đã được chú ý và bảo tồn bởi các nhà lai tạo và những người yêu thích gia cầm trên toàn thế giới. Hãy cùng khám phá sức hút và đặc điểm độc đáo của giống gà này.
Nguồn gốc của gà Minorca
Gà Minorca (hay còn được gọi là Gallina de Menorca trong tiếng Catalan hoặc Menorquina trong tiếng Tây Ban Nha) là một giống gà đặc biệt có nguồn gốc từ đảo địa Trung Hải Menorca, thuộc Quần đảo Balearic phía đông nam của Tây Ban Nha. Mặc dù chúng được biết đến là giống gà triển lãm phổ biến tại nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng trên đảo Menorca, chúng đang đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng và được xem là loài có nguy cơ cao về tuyệt chủng.
Các giống gà quốc tế của Minorca được tạo ra từ các giống gà bản địa Menorcan, được phát triển bởi người Anh. Quá trình này bắt đầu từ thời kỳ chiếm đóng đảo của Anh từ năm 1708 đến năm 1783, nhưng không rõ liệu nó diễn ra tại đảo hay ở Anh. Có khả năng rằng nó đã bắt đầu ở Menorca và tiếp tục tại Anh, nơi gà được nhập khẩu từ Menorca vào những năm 1780 được ghi nhận. Sau khoảng 100 năm, giống gà này trở nên phổ biến ở Devon và Cornwall, ở phía tây nam nước Anh, nơi nó được coi là giống gà chủ yếu để đẻ trứng.
Giống gà này đã được trưng bày tại Paris dưới tên “Barbezieux” và được phổ biến trên toàn thế giới. Nó đã được nhập vào Đức vào cuối những năm 1870 và được thêm vào Tiêu chuẩn Hoàn thiện của Hiệp hội Gia cầm Mỹ vào năm 1888. Nhiều nỗ lực đã được thực hiện để điều chỉnh một số đặc điểm vật lý của giống gà này, bao gồm kích thước cơ thể (bằng cách lai tạo với gà Tam hoàng/Langshan), kích thước của mồng và dái tai, cũng như vị trí của cổ. Mặc dù vậy, gà Minorca không được phổ biến ở đảo của mình cho đến gần đây.
Năm 2004, một dự án đánh giá số lượng và chất lượng của gà Minorca còn lại trong các trang trại và nhà nước trên đảo đã hoàn thành tại Trung tâm de Capacitació i Experiències Agràries de Mao, thuộc trường cao đẳng nông nghiệp Mahón. Kết quả của dự án đã được xuất bản vào năm 2006. Một đàn giống chất lượng được lựa chọn, bao gồm 30 con gà trống và 150 con gà mái, đã được thành lập tại trường. Ngoài ra, 600 con gà đã được phân phối cho các nhà lai tạo địa phương để đóng góp vào công tác bảo tồn giống.
Năm 2012, chương trình bảo tồn và cải tiến giống gà Minorca đã được phê duyệt, do Hiệp hội các nhà lai tạo Gallacor de Gallines quản lý. Đây là hiệp hội các nhà lai tạo gà ở đảo Menorca. Minorca đã được liệt kê là một trong số các giống bản địa có nguy cơ bị tuyệt chủng bởi Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường của Tây Ban Nha. Số lượng gà Minorca ở Tây Ban Nha vào cuối năm 2012 là 460 con, tất cả đều ở quần đảo Balearic.
Đặc điểm gà Minorca
Ở Tây Ban Nha, gà Minorca được biết đến là một giống gà trung bình với bộ lông đen xanh đồng đều. Gà trống thường nặng khoảng 2,8 kg và gà mái khoảng 2,2 kg. Mồng, mặt và tích thường có màu đỏ tươi. Mào trơn và đơn, với sáu điểm rõ ràng được phân biệt (mồng chia thành sáu ngọn); gà trống thường có mào dựng lên trong khi gà mái có xu hướng rủ xuống một bên. Dái tai thường có màu trắng, rất lớn, và thường có hình dạng bầu dục hoặc hình quả hạnh nhân. Da của gà thường có màu trắng nâu và chân thường có màu đen hoặc đen tối.
Tiêu chuẩn gia cầm của Anh yêu cầu trọng lượng cao hơn, trong khoảng từ 2,70 đến 3,60 kg cho cả gà trống và gà mái. Ở Vương quốc Anh, các giống Minorca màu xanh dương và trắng được ghi nhận, và ở một số quốc gia khác cũng có nhiều giống và biến thể. Thường được nuôi như một giống gà trang trí, gà Minorca là một giống gà đẻ trứng phổ biến. Gà mái thường bắt đầu đẻ sớm, từ khoảng 26 tuần tuổi, và có thể cho khoảng 120 quả trứng trắng mỗi năm. Trọng lượng trứng thường vượt quá 65g từ tuần lễ thứ 57 của quá trình đẻ trứng.
Đặc điểm tính cách
Gà Minorca được mô tả là một giống gà thông minh, hoạt bát và hiếu kỳ. Chúng thích khám phá môi trường xung quanh và tìm kiếm thức ăn. Gà Minorca cũng thể hiện sự thân thiện đối với con người và các loài gà khác. Tuy nhiên, chúng có thể trở nên căng thẳng khi bị hạn chế không gian hoặc bị quấy rầy bởi các loài vật khác. Do đó, để chăm sóc tốt cho dòng gà này, cần phải nuôi chúng trong một môi trường rộng rãi, thoáng đãng và an toàn.
Đặc điểm sinh sản
Gà Minorca có khả năng sinh sản cao và ổn định. Chúng có thể bắt đầu đẻ trứng khi đạt 6 tháng tuổi và tiếp tục đẻ trứng cho đến khi đạt 4 hoặc 5 tuổi. Gà mái Minorca thường không có bản năng ấp trứng mạnh mẽ, do đó thường không chăm sóc con non của mình. Để nhân giống gà Minorca, có thể sử dụng máy ấp trứng hoặc sử dụng gà mái của các giống gà khác có bản năng ấp trứng mạnh.
Kỹ thuật chăn nuôi gà Minorca đạt chất lượng cao
Gà Minorca cần được chăm sóc trong một môi trường sống rộng rãi, thoải mái và an toàn. Chuồng trại cần có đủ không gian cho gà di chuyển, tắm cát, và tiếp cận nguồn nước và thức ăn. Việc làm sạch chuồng trại thường xuyên là cần thiết để phòng tránh bệnh tật và côn trùng. Nếu có thể, cho gà ra ngoài để hưởng ánh sáng mặt trời và ăn cỏ.
Thức ăn
Gà Minorca cần được cung cấp thức ăn đa dạng và cân đối, bao gồm hạt, ngũ cốc, rau củ, trái cây và thức ăn động vật. Thức ăn nên được điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển của gà. Cần bổ sung canxi để tăng cường sức khỏe xương và vỏ trứng của chúng.
Chăm sóc sức khỏe
Mặc dù gà Minorca là giống gà khỏe mạnh và ít bị bệnh tật, nhưng vẫn có thể mắc các bệnh như cúm gà, tiêu chảy, ve, rận và ghẻ. Để phòng ngừa và điều trị các bệnh này, cần tiêm phòng và sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ thú y. Ngoài ra, kiểm tra định kỳ sức khỏe của gà, cắt móng vuốt, làm sạch tai và mắt, và xử lý các vết thương nếu cần thiết.
Trong khi giống gà Minorca có một quá khứ lâu dài và đặc điểm vượt trội, sự quan tâm và bảo tồn cho chúng đang ngày càng trở nên quan trọng hơn. Việc duy trì và phát triển giống gà này không chỉ giúp bảo vệ di sản văn hóa mà còn đảm bảo nguồn cung cấp gia cầm đa dạng và chất lượng trong tương lai. Chúng ta cần đề cao giá trị của giống gà Minorca và cam kết bảo vệ và nuôi dưỡng chúng cho thế hệ sau.