Gà gọi Peru, hay còn được biết đến với tên gọi Gallo Navajero Peruano, là một phần không thể thiếu trong văn hóa và truyền thống của đất nước Peru. Đây không chỉ là loại gà thông thường mà còn là biểu tượng của sự mạnh mẽ, sự dũng cảm và tinh thần đối đầu. Với một lịch sử dài và sự phát triển qua nhiều thế hệ, gà gọi Peru không chỉ là một loại gia cầm mà còn là một phần của cuộc sống và văn hóa dân gian ở Peru.
Nguồn gốc gà chọi Pêru
Gà chọi Pêru, còn được biết đến với cái tên địa phương là Gallo Navajero Peruano hoặc Peruvian Razor Rooster, là một giống gà chọi có nguồn gốc từ Peru, nơi chúng là biểu tượng của truyền thống và văn hóa. Xuất phát từ các giống gà chọi Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha và phương Đông như gà Shamo và gà Malay, gà chọi Pêru kết hợp giữa nhiều dòng gà khác nhau như gà rừng Bankiva.
Trong khi ở Mỹ và Peru, người ta thường sử dụng dao cựa trong các cuộc đá gà, ở một số nước Châu Á, dao cựa được sử dụng để gà đá và có thể được tái sử dụng nhiều lần. Mặc dù cao to và nặng, nhưng gà chọi Pêru lại nhanh nhẹn, mạnh mẽ và có khả năng đâm tốt. Ở Philippines, giống gà này đã trở thành nguồn gen cho một số nhà vô địch giải đấu gà tơ Bakbakan.
Tại Peru, việc chọi gà là một môn thể thao phổ biến, đặc biệt là ở khu vực Lima. Tính cách và cách huấn luyện của chúng khiến chúng trở thành những đối thủ khó chịu và hiếu chiến. Gallos không chỉ là những con gà trống được sử dụng trong các trận đấu, mà chúng còn được lai tạo, nuôi dưỡng và huấn luyện để trở thành những “đấu sĩ” thực thụ. Ngoài ra, gà chọi Pêru còn là nguyên liệu chính cho món gà quay trứ danh Pollo a la Brasa.
Đặc điểm của gà chọi Pêru
Gà Peru được biết đến với kích thước ngoại cỡ, thậm chí một số con có thể nặng đến 5 kg hoặc hơn, nhưng vẫn sở hữu kỹ năng đá chặt như những con gà bình thường, thậm chí có những con đá khá xuất sắc hơn. Mặc dù lớn và nặng, nhưng chúng vẫn có khả năng bay cao và đâm tốt với cú bật sâu chân. Trung bình, gà trưởng thành đạt trọng lượng khoảng 2,7-3 kg từ 12 tháng tuổi, nhưng do ảnh hưởng của khí hậu, dinh dưỡng và môi trường, gà Peru thường ít khi đạt trọng lượng cao nhất.
Về hình dáng, gà Peru có thân hình được chia làm ba phần rõ ràng, với phần đầu to, mòng lá hoặc dâu đổ, mắt đen nháy và mỏ dài đen. Lông bờm vừa phải, không quá nhiều như gà chọi Mỹ, và gà con thường có lông đen thui, nhưng khi trưởng thành, màu lông thường thay đổi thành màu que hoặc xanh điều.
Điểm khác biệt đáng chú ý là gà Peru thường có chiều cao khá lớn, chân được chia thành hai đoạn rõ ràng, và chúng có tốc độ đá rất nhanh, bo cực lớn và chịu đòn tốt. Mặc dù có những điểm nổi bật, nhưng gà Peru thường có ngoại hình không đẹp, với đầu to, lưng gù, và một số con có cổ rất dài hoặc to mập.
Tuy nhiên, chúng có tất cả các yếu tố mà một người chơi gà chọi có thể yêu thích, bao gồm kích thước lớn và sự mạnh mẽ.
Nhìn chung, gà Peru không chỉ là một con vật giỏi trong trận đấu, mà còn được đánh giá cao trong việc lai tạo với các giống khác nhau để cải thiện các đặc tính trong gà chọi Mỹ. Tuy nhiên, trống giống Peru thường rất kén chọn mái, và khi lai bầy, chúng có thể chỉ chịu đạp một số con mái yêu thích và giết số còn lại.
Các dòng gà chọi Peru phổ biến:
- Dòng gà Peru thuần chủng
Đây là loại gà chọi Peru thuần chủng được nhiều người săn đón nhất, bởi chúng giữ lại hoàn toàn những đặc điểm xuất sắc của giống gà chọi Peru. Dòng gà này thường có giá cao hơn đáng kể so với các dòng gà lai.
- Dòng gà tre lai Peru
Gà tre là một giống gà thường được sử dụng trong cựa giả, nhưng không có sức mạnh như gà Peru. Do đó, nhiều người đã lai tạo hai giống này với nhau, loại bỏ những đặc điểm không mong muốn như lưng gù, chân xấu và màu lông không hấp dẫn.
- Gà chọi Peru lai Thái
Đây là các con chiến kê được lai tạo từ giống gà mẹ là gà chọi Thái Lan. Nhờ quá trình lai tạo này, chúng được sự yêu thích và đón nhận từ cộng đồng chơi gà Thái Lan. Dòng gà này thường yêu cầu kỹ thuật chăm sóc cao và có giá thành khá cao.
Chăm sóc gà chọi Pêru
Chăm sóc cho gà Peru đòi hỏi một môi trường rộng rãi để chúng có đủ không gian di chuyển, và không nên nuôi chúng trong các lồng hoặc không gian chật hẹp. Nếu chúng bị nuôi trong môi trường hạn chế, chúng có thể không đạt được kích thước tối đa của mình, do đó không nên tỉa cánh cho trống giống Peru. Các con mái cũng cần được lựa chọn kỹ lưỡng, và việc mồng cũng giúp tăng sức hấp dẫn của trống đối với chúng.
Quá trình dưỡng gà Peru kéo dài trong 21 ngày, bắt đầu bằng việc nhốt chúng vào lồng trong 7 ngày đầu, sau đó thả chúng ra để bay và chạy nhảy để luyện tập trong 7 ngày tiếp theo. Cuối cùng, trong 7 ngày cuối cùng, chúng lại được đưa trở về lồng và chỉ cho ăn hạt trong suốt quá trình này, không sử dụng thức ăn viên.
Đối với chất bổ sung, việc chích B12 được thực hiện với tổng cộng 1 ml chia thành 3 liều chích mỗi tuần, nhằm giữ cho tình trạng và cân nặng của gà không thay đổi và không ảnh hưởng đến hiệu suất thi đấu. Các khía cạnh khác của gà như cơ thể, trọng lượng và trạng thái tự nhiên cũng được giữ nguyên trong ngày thi đấu.
Trong lòng người dân Peru, gà gọi không chỉ là một loại gia cầm thông thường mà còn là một biểu tượng của tinh thần chiến đấu và sự mạnh mẽ. Với sự phát triển qua nhiều thế hệ và sự xuất hiện trong nhiều khía cạnh của đời sống và văn hóa, gà gọi Peru đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa dân gian và truyền thống của đất nước này.