Trên bề mặt đất nước phong phú của Ai Cập, từ thời cổ đại, con người đã biết tận dụng và chăm sóc loài gà đặc biệt này. Gà Ai Cập không chỉ là một nguồn lợi kinh tế quan trọng mà còn là một phần của văn hóa và lịch sử của dân tộc này. Với những đặc điểm riêng biệt và giá trị kinh tế cao, giống gà Ai Cập ngày nay đang thu hút sự quan tâm và chú ý của nhiều người nuôi gà trên khắp thế giới.
Nguồn gốc gà Ai Cập
Gà Ai Cập, còn được biết đến với tên gọi là gà Fayoumi, là một giống gà có nguồn gốc từ vùng đất Ai Cập và đã được nhân giống từ thời xa xưa trong lịch sử của nền nông nghiệp Ai Cập. Đây là một giống gà chủ yếu được lai tạo với mục đích cao sản, đặc biệt là trong việc sản xuất trứng gà. Ngay từ thời kỳ trước Công nguyên, người dân Ai Cập đã nổi tiếng với việc nuôi gà để thu hoạch trứng.
Trong danh mục các giống gà được ưa chuộng, giống gà Fayoumi nổi tiếng là một trong những giống có nguồn gốc từ thành phố cổ xưa Fayoum của Ai Cập.
Đặc điểm của giống gà Ai Cập
Giống gà Ai Cập được biết đến với tính cách thuần túy, hiền lành và dễ nuôi.
Với tầm vóc trung bình, chân cao và tính nhanh nhẹn, gà Ai Cập có bộ lông đen đốm trắng và chân màu chì.
Ngoài việc mang lại năng suất trứng cao, thịt của giống gà này cũng rất săn chắc và được ưa chuộng bởi chất lượng.
Khả năng chịu khó tốt và thích hợp với mọi điều kiện thời tiết, gà Ai Cập có thể nuôi từ lúc 22 tuần tuổi và đạt tỷ lệ đẻ trứng cao nhất lên đến 85%.
Trung bình trọng lượng của gà trưởng thành là 2 kg cho trống và 1,6 kg cho mái.
Gà Ai Cập – Giống Gà Siêu Trứng, bắt đầu đẻ trứng sau 20 tuần tuổi và có năng suất trứng đáng kinh ngạc, từ 200-210 trứng mỗi năm.
Với khả năng sinh sản ổn định, gà Ai Cập có thể nuôi ở độ tuổi trưởng thành và chỉ sau 4 tháng, chúng đã có thể đạt được lứa trứng đầu tiên.
Gà Ai Cập ở Việt Nam được nhập khẩu từ Anh và được nuôi chủ yếu cho mục đích thu hoạch trứng, với sản lượng cao và giá trị kinh tế đáng kể.
Ngoài ra, trứng của gà Ai Cập được ưa chuộng bởi lòng đỏ to và thơm ngon, trong khi thịt gà mang lại hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao.
Ở Việt Nam, giống gà Ai Cập cũng được nghiên cứu và phát triển, như giống gà siêu trứng VCN-G15, với tiềm năng nuôi đa dạng và hiệu quả kinh tế cao.
Giống gà Ai Cập đã được nhập khẩu vào Việt Nam từ Anh và được chăm sóc theo hướng gà chuyên sản xuất trứng, với năng suất cao. Gà Ai Cập được biết đến với biệt danh “gà siêu trứng”, phù hợp với điều kiện thời tiết của Việt Nam. Thịt của gà Ai Cập thơm ngon và có giá trị cao hơn so với gà phổ biến tại địa phương, thường dao động từ 20 – 25%.
Loài gà này cũng rất thích hợp với khí hậu ở Mộc Châu, có tốc độ phát triển nhanh, ít bị ảnh hưởng bởi bệnh tật. Mặc dù trứng của gà Ai Cập có kích thước nhỏ, nhưng lòng đỏ lại to và thơm ngon. Trên thị trường, trứng gà Ai Cập được bán với mức giá từ 3.000 – 5.000 đồng/quả. Thậm chí, gà Ai Cập già cũng có thể bán với giá từ 70.000 – 80.000 đồng/con, trong khi giống gà Ai Cập mới 1 ngày tuổi cũng được rao bán với giá 15.000 đồng/con.
Ở một số địa phương, trứng gà Ai Cập được người tiêu dùng rất ưa chuộng, thậm chí giá bán cũng ngang ngửa hoặc cao hơn so với giá của trứng gà kiến, và gấp gần đôi so với giá của gà công nghiệp. Được đánh giá cao bởi thịt săn chắc và thơm ngon, giá của gà Ai Cập thương phẩm có thể dao động từ 90-110 nghìn đồng/kg. Tại Việt Nam, giống gà siêu trứng VCN-G15 (là giống lai giữa gà Ai Cập và gà trống Ukraine) đã được thử nghiệm thành công.
Chăn nuôi gà Ai Cập
Nuôi giống gà Ai Cập đòi hỏi quy trình chăm sóc phức tạp hơn so với các giống gà khác. Trong việc nuôi gà Ai Cập thả vườn, bạn cần có một chuồng để gà trú mưa và nắng. Chuồng nên được xây dựng ở vị trí cao, thoáng mát và ấm áp vào mùa đông, cũng như tránh gió đông bắc thổi trực tiếp vào chuồng.
Chuồng nuôi nhốt cần có máng cho ăn và máng nước uống, cũng như ổ đẻ được đặt ở trên cao, cách mặt sàn 1-1,5m. Gà sinh sản từ 21 tuần tuổi nên nuôi khoảng 5-6 con/m2, và cần bổ sung ánh sáng và sưởi ấm tùy thuộc vào thời tiết. Khi gà đẻ, việc bấm mỏ của gà tránh xây xát khi chúng mổ nhau là rất quan trọng.
Trong chế độ dinh dưỡng, cần bổ sung bột đá và vỏ sò gấp 2-3 lần để gà tạo vỏ trứng, và sử dụng thóc mầm trong thức ăn để tăng khả năng sinh sản. Thêm rau xanh vào thức ăn cũng giúp tăng lượng vitamin. Nước uống cần được đảm bảo sạch và thường xuyên, với việc thay nước 2-3 lần mỗi ngày.
Thu gom trứng cũng cần được thực hiện 3-4 lần mỗi ngày để đảm bảo sạch và tránh bị dập vỡ. Trong chế độ ăn uống, có thể sử dụng thức ăn công nghiệp hoặc thức ăn tự nhiên như tấm gạo, bắp xay, và rau xanh như rau muống, rau lang thái nhỏ.
Đối với gà mái, việc điều chỉnh lượng thức ăn theo tỷ lệ đẻ là quan trọng. Nếu tỷ lệ đẻ dưới 50%, cần cho ăn 110 gam/con/ngày, tỷ lệ đẻ từ 50-65% thì ăn 120 gam/con/ngày, và trên 65% thì ăn 130 gam/con/ngày. Khi tỷ lệ đẻ giảm, lượng thức ăn cũng cần giảm dần để điều chỉnh. Hạn chế lượng thức ăn từ 7 tuần tuổi và quan sát kích thước trứng, vỏ trứng để điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp.
Nhìn vào những đặc điểm độc đáo và giá trị của giống gà Ai Cập, chúng ta có thể thấy sự quan trọng của việc bảo tồn và phát triển giống gà này. Từ khả năng sản xuất trứng cao đến thịt ngon và đa dạng các ứng dụng trong nuôi trồng, gà Ai Cập đóng vai trò quan trọng trong ngành chăn nuôi và nền kinh tế nông nghiệp. Đồng thời, việc nâng cao hiểu biết về giống gà này cũng là một phần quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển nguồn tài nguyên gen của loài gà trên thế giới.