Bệnh gà rù là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất ở gà, thường xuất hiện với các biểu hiện đặc trưng của nhiễm trùng huyết, rối loạn tiêu hóa và hệ thần kinh. Trước đây, bệnh này được gọi là dịch tả gà (Pestis Avium), nhưng ngày nay được biết đến với tên gọi là Niu-cát-xơn (Newcastle disease).
Để giúp bà con nông dân hiểu rõ hơn về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh gà rù, cũng như cách phòng tránh và điều trị, mời bạn đọc cùng tìm hiểu trong bài viết này của Bikipdaga.com nhé.
Nguyên nhân gây ra bệnh gà rù là gì?
Bệnh gà rù được gây ra bởi virus Myxo. Tất cả các lứa tuổi của gà đều có thể mắc phải bệnh này. Mặc dù các loài thủy cầm như ngan và vịt không thể mắc bệnh này, nhưng chúng có thể làm vật trung gian cho vi khuẩn Niu-cát-xơn. Bệnh có thể bùng phát vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, tuy nhiên, mùa đông thường là thời điểm cao điểm nhất.
Triệu chứng của bệnh gà rù ở gà
Có 5 dạng biểu hiện của bệnh gà rù, bao gồm: quá cấp tính, cấp, dưới cấp, mãn tính và thể không điển hình. Tuy nhiên, thực tế chúng tôi tạm chia ra thành 3 dạng: thể phát nhanh (bao gồm thể quá cấp và cấp tính), thể trung bình (thể dưới cấp) và thể phát chậm (gồm thể mãn tính và thể không điển hình).
Thể phát nhanh
Gà bắt đầu bỏ ăn, uể oải, mào thâm, rù, tiêu chảy phân xanh hoặc xanh trắng, thở khó, thở khò khè và có tiếng toóc, nước mũi, nước mắt, nước dãi chảy dài kéo thành sợi, diều chứa thức ăn không tiêu và nhiều khí.
Gà đẻ giảm đẻ, có nhiều trứng non, vỏ mềm, kích thước nhỏ, gà gầy sút nhanh và chết nhanh, tỷ lệ chết có thể lên đến 100%.
Thể phát trung bình
Biểu hiện chủ yếu là ho hen sặc khoẹt, gà khó thở, phải rướn dài, hít khí, tiếng toóc thưa thớt.
Gà đi tiêu chảy phân xanh, phân xanh trắng, ăn uống kém, diều chứa đầy hơi hoặc chất lỏng, gầy rộc, mào thâm, phân xanh trắng bám dính quanh lỗ huyệt. Gà bị liệt chân, liệt cánh, ngoẹo đầu, gầy sút nhanh và chết, tỷ lệ chết lên đến 60-70%.
Thể phát chậm
Thường xảy ra ở đàn gà đã được tiêm vacxin Lasota, ND-IB, hoặc H1, nhưng đáp ứng miễn dịch không đủ. Gà bắt đầu lác đác, giảm hoặc bỏ ăn, không có triệu chứng tổng thể đàn, nhưng số gà ốm tăng dần.
Biểu hiện chủ yếu là ho hen sặc khoẹt, giống như CRD. Gà tiếp tục đi tiêu chảy, phân xanh trắng, lông xơ, mắt nhắm nghiền, nằm tụm đống vào góc chuồng, mào thâm hoặc thâm xám.
Gà chết lác đác, rải rác ban đầu vào ban đêm sau đó tăng dần, tỷ lệ chết có thể cao. Đối với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm dần và có nhiều trứng non, nhỏ, dễ rách vỡ.
Điều trị bệnh gà rù
Thực hiện đồng thời 2 bước sau:
Bước 1: Can thiệp ngay vacxin vào đàn gà bệnh
- Đối với gà dưới 20 ngày tuổi đã tiếp xúc với nguồn bệnh, nhưng chưa được tiêm vacxin, tốt nhất nên tiêu hủy.
- Đối với gà dưới 20 ngày tuổi chưa tiếp xúc với nguồn bệnh: Nhỏ mắt, mũi, mồm vacxin Lasota hoặc ND-IB (sau đó cho uống thuốc ở bước 2) rồi chuyển đến nơi an toàn nuôi tiếp. Sau 10 ngày cho uống lại Lasota hoặc ND-IB lần 2, sau 15 ngày nữa thì tiêm H1.
- Đối với gà từ 20-30 ngày tuổi đã tiêm Lasota lần 1: tiếp tục cho uống Lasota hoặc ND-IB. Sau 10 ngày tiêm Newcastle H1 hoặc Clone 45.
- Đối với gà từ 30 ngày tuổi trở lên đã tiêm Lasota lần 1-2, nhưng chưa tiêm H1 hoặc đã tiêm H1: phải tiêm ngay vacxin Newcastle H1.
Bước 2: Sau khi tiêm vacxin, đàn gà bệnh cần được dùng toa thuốc theo 1 trong các phác đồ sau:
Phác đồ 1:
- T.Cúm gia súc: 20g
- T.Colivit: 20g
Super-Vitamin: 20g
- Pha chung 3 loại thuốc trên vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, sử dụng liên tục trong 4 ngày.
Phác đồ 2:
- Anti – Gum: 20g
- T. Avimycin: 20g
Doxyvit. Thái: 20g
- Pha chung 3 loại thuốc trên vào 15-20 lít nước cho 100kg gà uống trong cả 1 ngày, sử dụng liên tục trong 4 ngày.
Phác đồ 3:
Thay thế T. Colivit bằng một trong các loại thuốc sau: T. Flox. C, T. Umgiaca, T.I.C; Tydox. TA; Anti-CRD.LA; Flumex.30…
Cách phòng bệnh gà rù
Phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vệ sinh trong quá trình chăn nuôi thú y theo hướng dẫn về an toàn sinh học.
Nghiêm cấm việc tiếp xúc, thăm nom các trang trại chăn nuôi khác và ngược lại.
Áp dụng sơ đồ và lịch tiêm vacxin hiện đại nhất như sau:
- Tiêm Lasota hoặc ND-IB vào mắt, mũi, hoặc mồm lần đầu khi gà đạt 3-4 ngày tuổi.
- Tiêm Lasota hoặc ND-IB lần 2 qua đường uống khi gà đạt 18-24 ngày tuổi. Tiêm Newcastle H1 hoặc Clone 45 dưới da khi gà đạt 35-38 ngày tuổi.
- Đối với gà nuôi trên 2 tháng, tiêm lại Newcastle H1 hoặc Clone 45 khi gà đạt 90 ngày tuổi và 15 ngày trước khi gà vào giai đoạn đẻ.
Dưới đây là tất cả các nguyên nhân và triệu chứng của bệnh gà rù, còn được biết đến với tên gọi là NIU-CÁT-XƠN. Hy vọng rằng trong quá trình chăm sóc và chăn nuôi gà, mọi người sẽ chú ý đến căn bệnh nguy hiểm này. Chúc mọi người kinh doanh thuận lợi và thành công.